آیا سرطان در سگ‌ها و گربه‌ها قابل کنترل است؟

سرطان در سگ و گربه قابل کنترل و قابل پیشگیری است، با این حال به دلیل تأثیر عامل ژنتیک در بروز این بیماری، گاهی علی رغم تأمین رژیم غذایی مناسب و مدیریت شرایط محیطی، حیوان شما مبتلا شده و بعضاً با وجود اقدامات درمانی، سگ یا گربه تلف می‌شود. صاحبان حیوانات خانگی می‌توانند بافراهم آوردن مواد مغذی مورد نیاز و به مقدار مناسب مخصوص حیوانات مبتلا به سرطان (البته در کنار اقدامات درمانی)، در بسیاری از مواقع جان سگ یا گربه خود را نجات دهند و به طور کلی وضعیت زندگی حیوان را بهتر کنند. در صورتی که سگ یا گربه شما به سرطان مبتلا شده است، از میزان و نوع مواد مغذی که به بهبود شرایط حیوان کمک می‌کند آگاهی داشته باشید تا در هنگام تأمین غذا، محصول با کیفیت و متناسب با وضعیت بیماری سگ یا گربه را تهیه نمایید. از آنجا که شرایط چنین حیواناتی خاص است، حتماً برچسب روی محصول را مطالعه کنید تا غذایی در اختیار حیوان خانگی خود قرار دهید که به بهبودی آن کمک کند نه اینکه به بیماری دامن بزند.

سرطان چیست؟

تازه‌ترین تعریف سرطان در حیوانات خانگی عبارت است از "فرآیند تقسیم غیرقابل کنترل سلول‌ها یا بافت‌های بدن، حمله به بافت‌ها و توانایی متاستاز به سایر نقاط بدن". هنوز علت دقیق تشکیل این سلول‌های غیرطبیعی مشخص نیست و احتمالاً چند عامل در بروز سرطان دخیل هستند. سرطان هموستاز بدن حیوانات خانگی را تغییر می‌دهد. این تغییرات ممکن است منجر به تغییرات موضعی یا سیستمیک در متابولیسم بدن شود که به نفع بقای سلول‌های سرطانی بوده و منجر به سوء تغذیه پیشرونده در میزبان می‌شود. با پیشرفت سرطان، اختلالات متابولیک، طی چهار مرحله رخ می‌دهد:

مرحله اول سرطان، تحت بالینی یا فاز خاموش است که در آن علائم واضح ظاهر نمی‌شوند، اما به طور نامشخص، تغییراتی در بدن حیوان مبتلا بوجود می‌آید. این تغییرات در خون ممکن است رخ دهد و مقدار لاکتات، اسیدهای آمینه و انسولین خون سگ یا گربه افزایش یابد. 

در مرحله دوم ،کاهش اشتها، بی حالی و کاهش وزن خفیف وجود دارد که نشان دهنده سوء تغذیه است.

فاز سوم با از دست دادن ذخایر چربی بدن و پروتئین از منابع حساس مانند ماهیچه‌ها خود را نشان می‌دهد. تغییرات رخ داده در مرحله سوم همراه است با علائم بالینی کاهش اشتها، استفراغ، اسهال، بی حالی و ضعف. بروز این تغییرات به همراه بی‌اشتهایی می‌تواند اثرات درمان دارویی را بکاهد، به‌طوری که بی اشتهایی و ضعف حیوان به حدی می‌رسد که صاحب آن ترجیح می‌دهد با مرگ با شفقت (یوتانازی) به زندگی حیوان خود پایان دهد.

در مرحله نهایی یا بهبودی رخ می‌دهد، یا علائم بالینی رفع می‌شود. با این حال، تغییرات متابولیک ممکن است باقی بماند.

حیوانات خانگی ممکن است به انواع سرطان‌ها مبتلا شده و توده‌هایی در نقاط مختلف بدنشان مشاهده گردد. در این میان، یکی از انواع سرطان‌های رایج در سگ و گربه لنفوم یا لنفوسارکوم است که طی آن لنفوسیت‌ها به شکل غیر قابل کنترلی تکثیر می‌یابند. به هرحال، سرطان از هر نوعی که باشد، در بروز آن علاوه بر عوامل ژنتیکی، شرایط محیطی و نوع تغذیه نیز تأثیرگذار هستند.

علائم حیوانات خانگی مبتلا به سرطان چیست؟

  • کاهش وزن
  • کاهش اشتها
  • لاغری
  • بی حالی
  • اسهال
  • استفراغ
  • مشاهده تورم در نقاط مختلف بدن
  • اتساع شکم
  • تأخیر در بند آمدن خون (لخته شدن)
  • بوی بد دهان (بخصوص در سرطان‌های مربوط به محوطه دهانی)

تغذیه چه اثراتی بر وضعیت حیوان خانگی مبتلا به سرطان دارد:

تغییر در تغذیه حیوان خانگی مبتلا به سرطان، فواید زیادی در کنترل این بیماری دارد. به خاطر بسپارید که هدف اصلی از تأمین تغذیه مناسب ویژه سگ یا گربه مبتلا به سرطان، حفظ وضعیت بدن است: حفظ اشتهای خوب، حفظ وزن مناسب بدن و حفظ توده عضلانی. مهمترین نکته تغذیه‌ای این است که غذا خوش طعم باشد و حیوان کامل آن را بخورد (به عبارت دیگر برای حیوان قابل پذیرش باشد). اگرچه ممکن است در حیوانات خانگی مسن‌تر مقداری کاهش در مصرف غذا پیش‌بینی شود، اما زمانی که با کاهش وزن ناخواسته یا سایر علائم بیماری همراه باشد، لازم است با دامپزشک مشورت گردد. مداخله دامپزشک شامل ارزیابی رژیم غذایی است تا بتواند برنامه‌ای برای بهینه سازی مصرف غذا اجرا کند. علت بی اشتهایی در حیوانات خانگی مبتلا به سرطان چند عاملی است و بنابراین ممکن است نیاز به مدیریت چندوجهی برای به حداقل رساندن تأثیر آن باشد.

پذیرش غذا توسط حیوانات خانگی تحت تأثیر خواص حسی غذا مانند عطر، بافت و طعم است. حیوانات خانگی ممکن است در وحله اول بر اساس عطر و بوی غذا جذب آن شوند. با این حال، از نظر پذیرش غذا، بافت آن نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. راز خوشمزگی غذاهای آماده با کیفیت شاید به راحتی قابل دستیابی نباشد. بنابراین، صاحبان حیوانات می‌توانند به جای تهیه غذای خانگی، از این نوع محصولات با اطمینان بیشتر استفاده کنند. شکل، بافت، تراکم، عطر، تقویت‌کننده‌های طعم، انواع تکنیک‌های فرآوری و سایر جنبه‌های فنی تولید غذا، توسط تولیدکنندگان برای تأمین غذاهای بسیار خوش‌طعم برای سگ و گربه استفاده می‌شود.

چه نوع رژیم غذایی برای سگ یا گربه مبتلا به سرطان توصیه می‌شود؟

در رژیم غذایی مخصوص سگ یا گربه مبتلا به سرطان لازم است موارد زیر در نظر گرفته شود و استراتژی‌های رایج برای تغییر رژیم غذایی در مواجهه با سرطان شامل موارد زیر می‌باشد:

تعادل انرژی (میزان کالری غذا): مطالعات نشان می‌دهند که کاهش وزن و نمره بدنی پایین (BCS)، وضعیت سرطان را در سگ یا گربه مبتلا وخیم می‌کند. برای مثال، مشخص شده است که سگ‌های مبتلا به استئوسارکوما یا لنفوم که همزمان از وضعیت بدنی پایینی برخوردارند، احتمال زنده ماندنشان به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. اگر میزان انرژی دریافتی از غذا کافی نباشد، بدن حیوان شروع می‌کند به استفاده از ذخایر گلیکوژن، چربی‌ها و پروتئین‌های بافت‌های بدن. راحت‌ترین کار برای افزایش میزان انرژی غذا، افزودن چربی به آن است. بهتر است میزان چربی غذا بین 25 تا 40 درصد ماده خشک آن باشد. البته در این خصوص باید مراقب حیوانات خانگی حساس به چربی نیز باشید. بعنوان مثال حیوانات مبتلا به پانکراتیت و انتروپاتی‌های مزمن، به میزان چربی غذا حساسیت دارند. در چنین مواردی، غذاهای با قابلیت هضم بالا و چربی پایین برای سگ یا گربه مبتلا توصیه می‌شود. 

رژیم‌های کم کربوهیدرات: توده‌های سرطانی تمایل به استفاده از متابولیسم بی هوازی دارند، تا حدی به این دلیل که رگ‌های خونی ندارند تا از رشد آن‌ها حمایت کند. در نتیجه خون کافی به بافت سرطانی نمی‌رسد و این به معنای اکسیژن ناکافی است و اکسیژن ناکافی به معنای متابولیسم بی هوازی است. متابولیسم بی هوازی، کربوهیدرات‌ها را به جای چربی می‌سوزاند. واقعیت این است که تومورها تمایل به سوزاندن کربوهیدرات دارند در حالی که بافت‌های سالم برعکس می‌خواهند چربی‌ها را بسوزانند. بنابراین، دریافت کربوهیدرات کمتر به معنای فراهم کردن غذای کمتری برای تومور است! مقدار ایده‌آل برای میزان کربوهیدرات‌های قابل هضم در غذای حیوانات خانگی مبتلا به سرطان همچنان بحث‌برانگیز است و مقادیر متنوعی از کربوهیدرات‌ها در انواع غذاهای تجاری به کار برده می‌شود (از 18% تا بیش از 50%).با این حال، به دلیل تغییرات متابولیکی که در قسمت بالا توضیح داده شد، پیشنهاد شده است که غذاهای حیوانات خانگی مبتلا به سرطان حاوی کمتر از 25 درصد کربوهیدرات قابل هضم باشند. توجه داشته باشید که غذاهای فاقد غلات که برای برخی از بیماری‌ها (همچون بیماری‌های قلبی یا برای حیواناتی که تحمل کربوهیدرات ندارند) استفاده می‌شود، میزان کربوهیدرات کمی ندارند. چراکه سیب زمینی و سبزیجات به کار رفته در آن‌ها حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات است.

سطوح بالایاسیدهای چرب امگا 3: شواهد زیادی مبنی بر خواص ضد سرطانی اسید چرب امگا 3 در دوزهای بالا وجود دارد. گزارش شده است که اسیدهای چرب امگا 3 با زنجیره بلند از لاغری پیشرونده در حیوانات مبتلا به سرطان جلوگیری می‌کند. بهترین منبع DHA و EPA روغن ماهی آب سرد است. روغن دانه کتان نیز منبع خوبی از ALA است و برای حیواناتی که نیاز به دریافت مزایای اسید چرب امگا 3 بدون طعم ماهی دارند، مناسب است. اگرچه منابع حاوی DHA و EPA برای حیوان خانگی شما مناسب‌تر هستند. نشان داده شده است که اسیدهای چرب امگا 3 از رشد و توسعه سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کنند، به علاوه دارای خواص ضد التهابی نیز هستند. در مطالعه‌ای 32 سگ مبتلا به لنفوم به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند: گروهی که رژیم غذایی حاوی روغن ماهی دریافت کردند و گروهی که از رژیم غذایی سرشار از روغن سویا استفاده کردند. مشاهده شد که سگ‌هایی که از رژیم غذایی حاوی اسید چرب امگا 3 استفاده کرده بودند، زودتر از آن‌هایی که روغن سویا دریافت کردند بهبود یافتند و مدت طولانی‌تری نیز در شرایط بهبودی به سر بردند.

پروتئین: از دست دادن توده بدون چربی، نشانگر کمبود اسید آمینه و پروتئین غذا است که برای بقای میزبان مضر است. از آنجایی که گربه‌ها و سگ‌ها فاقد ذخایر پروتئین هستند (بر خلاف چربی یا کربوهیدرات‌ها)، هر حالت فیزیولوژیکی که منجر به تعادل منفی نیتروژن شود، باعث از دست دادن عملکرد طبیعی پروتئین می‌شود. بنابراین، هنگام مشاهده کاهش توده عضلانی در سگ یا گربه مبتلا، می‌توان دریافت که پروتئین غذا ناکافی است. در چنین مواردی، تأمین غذا با مقادیر بالای پروتئین قابل هضم، یک انتخاب منطقی برای حیوانات خانگی مبتلا به سرطان است. این پروتئین‌های قابل هضم، اسیدهای آمینه‌ای را فراهم می‌کند که برای کمک به کاهش نیتروژن ناشی از تغییرات متابولیسم که در موارد سرطان رخ می‌دهد، استفاده می‌شود. مقدار پروتئین توصیه شده برای سگ‌های مبتلا به سرطان 30 تا 45 درصد ماده خشک غذا و برای گربه‌های مبتلا به سرطان 35 تا 45 درصد ماده خشک غذا است. توجه کنید که این مقادیر برای حیواناتی که همزمان از ناراحتی کلیه و بیماری‌های کبدی نیز رنج می‌برند، مناسب نمی‌باشد. نکته کلیدی که باید به خاطر داشت این است که تأمین مقادیر مناسب پروتئین با کیفیت بالا و اسیدهای آمینه متعادل برای سنتز پروتئین و حفظ توده عضلانی بدن، به متعادل بودن کالری دریافتی بستگی دارد. بنابراین، اطمینان از پذیرش غذا توسط سگ و گربه (دلچسب و مطلوب بودن غذا) و دریافت کالری کافی، همچنان مهمترین جنبه‌های حمایت تغذیه ای از حیوانات خانگی مبتلا به سرطان است.

ال-کارنیتین: ال-کارنیتین، با افزایش متابولیسم چربی و کاهش گردش پروتئین، به جلوگیری از کاهش توده عضلانی کمک می‌کند. منابع طبیعی ال- کارنیتین شامل گوشت، ماهی، مرغ و شیر هستند.

پروبیوتیک‌ها: یکی از زمینه‌های نادیده گرفته شده تغذیه در حیوانات خانگی مبتلا به سرطان، جمعیت میکروبی دستگاه گوارش است. در موارد سرطان، این جمعیت میکروبی دستخوش تغییراتی می‌شود. از این رو، بسیاری از حیوانات خانگی مبتلا به سرطان، با یا بدون درمان، علائم نامطلوب گوارشی از جمله اسهال یا یبوست را نشان می‌دهند. تحقیقات اخیر ترکیبات پرو و پری بیوتیکی را شناسایی کرده‌اند که برای سگ و گربه مفید است و می‌تواند به مدیریت اسهال در آن‌ها کمک کند. به همین دلیل، در موارد سرطان، منطقی به نظر می‌رسد که استفاده از پروبیوتیک‌ها در سطوح متوسط، به ارتقاء یک میکرو فلور سالم و بهینه سازی کیفیت مدفوع کمک کند.

و نکته آخر این است که تمام تلاشتان را به کار بگیرید تا نمره بدنی مناسب را در سگ یا گربه مبتلا به سرطان حفظ کنید. وعده‌های غذایی را در این حیوانات افزایش دهید و در عوض مقدار غذا را در هر وعده کمتر دهید تا حیوان شما ناگزیر کالری کافی را دریافت کند. به کیفیت غذاهای تجاری توجه کنید تا غذا برای سگ یا گربه شما مطلوب باشد و در ضمن میزان کافی از مواد مغذی را نیز دریافت کند.

کلیه حقوق و امتیازات این مقاله متعلق به شرکت صنایع کیارام می‌باشد. باز نشر این مقاله در صورت ایجاد لینک مستقیم به این صفحه بلا مانع می‌باشد.