تأمین غذای با کیفیت، سیستم ایمنی سگ و گربه شما را تقویت می­کند:

غذاهای حیوانات خانگی که به دقت فرموله شده­اند و حاوی مواد مغذی مفیدی چون ویتامین­های E و C، سلنیوم و امگا 3 هستند، ضمن اینکه تغذیه کامل و متعادلی را برای حیوانتان براساس سن و سایر ویژگی­هایش فراهم می­کند، باعث افزایش مقاومت بدن آن­ها در برابر بیماری­ها نیز می­شوند. غذاهای با کیفیت حیوانات خانگی، به گونه­ای فرموله می­شوند که عملکرد طبیعی سیستم ایمنی را بهبود بخشند. اگر می­خواهید سگ یا گربه شما کمتر دچار بیماری شود و در نتیجه به اقدامات درمانی کمتری نیاز پیدا کند، سعی کنید به آن­ها بهترین غذای ممکن را بدهید. به قول بقراط «بگذارید غذا داروی شما باشد و دارو غذای شما» - این جمله فقط در مورد انسان صدق نمی‌کند! انتخاب تغذیه با کیفیت، اولین کاری است که می توانید برای کمک به تقویت بدن حیوان خانگی خود در برابر عوامل عفونی انجام دهید. برای انتخاب غذای مناسب، ضمن مطالعه برچسب غذا و مقایسه مواد تشکیل دهنده آن با دستورالعمل­های سازمان­های تعیین کننده  استانداردهای غذای سگ و گربه، با دامپزشک نیز مشورت کنید.

سیستم ایمنی چه نقشی در بدن سگ و گربه ایفا می­کند؟

اولین خط دفاعی حیوان خانگی در برابر بیماری­ها، سیستم ایمنی است. سیستم ایمنی شبکه‌ای از سلول‌ها، بافت‌ها و اندام‌ها است که با هم کار می‌کنند تا از بدن در برابر عوامل عفونی مانند ویروس‌ها، قارچ‌ها و باکتری‌ها دفاع کنند.

نوع تغذیه چه ارتباطی با سیستم ایمنی سگ و گربه دارد؟

برای حفظ عملکرد صحیح و موثر سیستم ایمنی، تغذیه مطلوب مورد نیاز است تا بتواند از بدن حیوان خانگی شما در برابر پاتوژن­های خاص و عوامل مهاجم محافظت کند. دستگاه گوارش سگ و گربه، خط اصلی فعالیت سیستم ایمنی است که در آنجا مانع از دسترسی هر گونه میکروب بیماری­زا به اندام­ها و جریان خون حیوان شما می­شود. دانشمندان تخمین می زنند که تقریباً 70 تا 90 درصد سیستم ایمنی در روده فعالیت دارد. به همین جهت است که برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم ایمنی، تأمین رژیم غذایی کامل و متعادل اهمیت دارد.

آیا غذاهای خانگی می­تواند سلامت سیستم ایمنی حیوان خانگی شما را تضمین کند؟

استفاده از غذاهای تجاری با کیفیت، خیال شما را از تأمین مواد ضروری مورد نیاز بدن سگ و گربه راحت می­کند، با این حال، اگر انتخاب می‌کنید برای حیوان خانگی خود غذا بپزید، با یک متخصص تغذیه دامپزشکی مشورت کنید تا دستور پخت متعادلی را تهیه نمایید. 

کدام مواد مغذی بر سیستم ایمنی سگ و گربه مؤثر است؟

پروتئین­ها، چربی­ها و بسیاری از ویتامین­ها و مواد معدنی برای سلول­ها و مولکول­های ایمنی ضروری هستند. رژیم غذایی حیوانات خانگی خود را با اسیدهای چرب امگا 3 و آنتی اکسیدان­ها تکمیل کنید. برخی از مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا 3، سلنیوم ارگانیک و غیره، مزایای ویژه­ای برای تقویت سیستم ایمنی سگ و گربه دارند که از جمله آن می­توان به کاهش التهاب و بهبود پاسخ های ایمنی اشاره نمود. به طور کلی، همه مواد مغذی باعث تغذیه سلول­های سیستم ایمنی می­شوند و برخی از مواد مغذی به طور ویژه بر سلول­های ایمنی اثر گذار هستند. برای مثال ویتامین­های A، D و E باعث اصلاح پاسخ گلبول­های سفید خون می­شوند. در زیر به برخی از مواد مغذی کلیدی برای تقویت سیستم ایمنی سگ و گربه اشاره می­شود:

آنتی اکسیدان­ها: بدن حیوان خانگی شما - بسیار شبیه بدن انسان - دائماً در تلاش است تا مولکول­های سمی و اکسید شده را از سیستم خود حذف کند. این مولکول‌ها (معروف به «رادیکال‌های آزاد»)، در سلول‌ها تجمع می‌کنند تا استرس اکسیداتیو ایجاد کنند. هرچه سلول تحت فشار رادیکال­های آزاد قرار گیرد، در انجام عملکرد مورد نظر یا ترمیم خود دچار اشکال می­شود. آنتی اکسیدان­ها ابزاری کلیدی هستند که بدن از آن­ها برای پردازش رادیکال­های آزاد و مبارزه با استرس اکسیداتیو (قبل از اینکه به ساختار سلولی و DNA بدن آسیب وارد کند)، استفاده می­کند. آنتی اکسیدان­هایی که بیشتر در سگ و گربه مورد مطالعه قرار گرفته­اند عبارتند از ویتامین E، اسید آسکوربیک، بتا کاروتن، لوتئین و ایزوفلاونویدها.

ویتامین E یک آنتی اکسیدان قوی است که گردش خون را تنظیم و باعث ترمیم بافت­ها می­شود. ویتامین E اثرات سرکوب کننده سیستم ایمنی ناشی از رادیکال­های آزاد و پراکسیداسیون لیپیدی را کاهش می­دهد. همچنین نشان داده شده است که این ویتامین بر سیستم ایمنی ذاتی و اکتسابی تأثیر می­گذارد. کمبود ویتامین E با اختلال در تکثیر و عملکرد لنفوسیت­ها همراه است. مطالعات مختلف نشان داده­اند که استفاده از مکمل ویتامین E منجر به افزایش ایمنی سگ و گربه بعد از واکسیناسیون شده است. به عبارت دیگر، این ویتامین اثر واکسن را تقویت می­کند.در مطالعه­ای که بر روی سگ‌های واکسینه شده علیه انگل تنیا هیداتیژنا انجام شده بود، بهترین پاسخ ایمنی در سگ‌هایی مشاهده گردید که در کنار واکسن، از ترکیب ویتامین E و ماده معدنی سلنیوم نیز در رژیم غذایی خود استفاده کرده بودند.

ویتامین C نیز یک آنتی اکسیدان مهم است که می­تواند به کاهش التهاب و حتی بازسازی ویتامین E کمک کند. نشان داده شده است که کمبود ویتامین C منجر به اختلال عملکرد سیستم ایمنی سگ و گربه می­شود.  نکته جالب توجه آن است که سگ و گربه توانایی سنتز ویتامین C در بدن خود را دارند. تأمین ویتامین C اضافی در رژیم غذایی آن­ها - همراه با مقدار متعادلی از سایر مواد مغذی کلیدی – می­تواند به تقویت سیستم ایمنی حیوان خانگی شما کمک کند. همچنین ویتامین C محلول در آب است، به این معنی که وقتی مورد مصرف سگ یا گربه شما قرار می­گیرد، بدن آن­ها دقیقاً می­تواند مقدار مورد نیاز خود را مصرف کند و مقدار اضافی را پاکسازی کند. یک غذای تجاری کامل و متعادل که حاوی ویتامین C نیز باشد، بهترین راه برای اطمینان از دریافت مقدار مفید از این ویتامین است. نشان داده شده است که ترکیب ویتامین E و ویتامین C منجر به افزایش فعالیت باکتری کشی نوتروفیل­ها می­شود. همچنین، نشان داده شده است که ویتامین C اثرات سمی مواد شیمیایی بر روی سیستم ایمنی انسان و حیوانات را کاهش می­دهد. 

درست مانند سایر آنتی اکسیدان­ها، بتاکاروتن برای جلوگیری از تجمع رادیکال­های آزاد و آسیب­های احتمالی که می­توانند بر سلول­های سالم وارد کنند، فعالیت می­کند. در حیوانات خانگی، تأمین این ماده مغذی برای حمایت از ویتامین E و تقویت پاسخ های ایمنی قوی­تر مورد نیاز است. جدا از آنتی اکسیدان­های معروف، تورین، سلنیوم و اسیدهای آمینه ضروری همچون متیونین، همگی نقش مهمی در سیستم دفاعی حیوان خانگی شما دارند.

سایر ویتامین­های مؤثر بر سیستم ایمنی سگ و گربه: ویتامین D از مواد مغذی دیگری است که به تکثیر سلول­های ایمنی کمک می­کند. ویتامین D نقش مهمی در افزایش پاسخ ضد میکروبی ذاتی دارد. ویتامین A نیز باعث پاسخ قوی­تر سیستم ایمنی در برابر میکروب­ها می­شود.

اسیدهای چرب: همانطور که پیشتر اشاره شد، امگا 3 به دلیل خواص ضد التهابی خود برای مصرف حیوانات خانگی توصیه می­شود. EPA و DHA اسیدهای چرب امگا 3 خاصی هستند که معمولاً در روغن ماهی و ماهی­های سردآبی یافت می­شوند. اسید لینولنیک یک اسید چرب ضروری است و موادی مانند روغن سویا و دانه کتان از منابع غنی آن می­باشند.

مواد معدنی: مواد معدنی در حفظ سلامت سیستم ایمنی نقش مهمی دارند، به طوری که حداقل 20 ماده معدنی به نوعی بر عملکرد سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارند. اهمیت مواد معدنی به شکلی است که حتی کمبود متوسط عناصر کمیاب مانند روی با کاهش ایمنی سلولی، هومورال و غیراختصاصی در حیوانات همراه بوده و می­تواند منجر به حساسیت بیشتر آن­ها به بیماری­ها شود. سلنیوم عنصر دیگری است که باعث حذف پراکسیدهای رادیکال که سیستم ایمنی را سرکوب می­کنند می­شود. ترکیب ویتامین E و سلنیوم باعث افزایش عملکرد ایمنی به ویژه در سگ می­شود. این امر به دلیل اثرات هم افزایی آنتی اکسیدانی ویتامین E و سلنیوم در غشای سلولی و کنترل آن­ها بر متابولیسم اسید آراشیدونیک می­باشد.

روی عنصری است که مقدار آن در رژیم غذایی بسیار حائز اهمیت است. چراکه مقادیر کمتر از حد استاندارد روی باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی می­شود، درحالی که مقادیر بیش از حد آن، سیستم ایمنی را سرکوب می­کند. بنابراین، روی می تواند اثرات مثبت و منفی بر عملکرد سیستم ایمنی داشته باشد. کاهش روی منجر به اختلال در عملکرد تقریباً در هر کلاس از سلول‌های ایمنی می‌شود و همچنین منجر به فرورفتگی تیموس می‌شود. فرورفتگی تیموس به معنای کاهش توده تیموس است که عملکرد آن را کاهش داده و در نتیجه به دلیل کاهش نظارت ایمنی بدن، احتمال بیماری را افزایش می­دهد.

منابع طبیعی مفید برای تقویت سیستم ایمنی سگ و گربه کدامند؟

موادی مانند دانه کتان، سویا، مرغ، ماهی قزل آلا و تخم‌مرغ، از منابع طبیعی هستند که حاوی مواد مغذی کلیدی برای تقویت سیستم ایمنی حیوان خانگی شما می­باشند. این منابع اغلب سرشار از آرژنین هستند. آرژنین آمینو اسیدی است که باعث افزایش عملکرد سلول­های ایمنی موسوم به سلول­های T می­شود. سلول­های T پاسخ­های ایمنی بدن را هدایت و تنظیم می­کند

آیا همه حیوانات خانگی برای سلامت سیستم ایمنی خود، به یک نوع رژیم غذایی نیاز دارند؟

رژیم غذایی زمانی می­تواند اثر مثبتی بر تقویت سیستم ایمنی حیوان شما داشته باشد که متناسب با سن، وزن، گونه، نژاد و حتی شرایط خاصی چون ابتلا به برخی بیماری­ها فرموله شده باشد. بعنوان مثال سگ یا گربه مبتلا به بیماری نقص ایمنی، باید به دلیل قرار گرفتن در معرض باکتری­ها، از مصرف رژیم غذایی خام خودداری کند. غذاهای آماده با کیفیت چنین امکانی را فراهم می­آورند که براساس مشخصات حیوان خود، غذای مناسب را انتخاب کنید. علاوه­براین، عملکرد سیستم ایمنی بدن با افزایش سن کاهش می‌یابد و استرس مزمن نیز می‌تواند عملکرد سیستم ایمنی را مختل کرده و اثرات پیری را تشدید کند. رژیم غذایی متناسب با سن و وضعیت سگ یا گربه، باعث پیشگیری یا کند کردن چنین تغییراتی می­شود. 

آیا به هر مقدار که مواد مغذی را به رژیم غذایی حیوان خانگی خود اضافه کنیم، سیستم ایمنی حیوان قوی­تر خواهد شد؟

در این خصوص استفاده از بسیاری از مواد مغذی محدودیت دارد و باید مقدار مناسب آن توسط دامپزشک به جیره سگ یا گربه شما اضافه گردد. یا می­توانید از غذاهای با کیفیت آماده تهیه نمایید تا حیوان شما دچار مسمومیت نشود.

کمبود مواد مغذی و ضعف سیستم ایمنی

مشخص شده است که کمبود مواد مغذی، عملکرد سیستم ایمنی را مختل می­کند. چراکه مواد مغذی نه تنها در فعالیت سلول­های ایمنی نقش دارند، بلکه بسیاری از آن­ها باعث تکثیر لکوسیت­ها نیز می­شوند.

سگ و گربه­ای که سیستم ایمنی ضعیفی دارد چه علائمی نشان می­دهد؟

چنین حیوانی بسته به میزان وخامت حال، ممکن است یک یا چند علامت زیر را نشان دهد:

  • بی حالی
  • عفونت یا ضایعات پوستی
  • وضعیت ضعیف پوست و مو 
  • کم اشتهایی
  • مستعد شدن به ابتلا به عفونت­ها
  • ضعف کلی
  • اسهال

به­ طور کلی برای کمک به تقویت سیستم ایمنی حیوان خانگی خود چه اقداماتی انجام دهیم؟

1. تأمین رژیم غذایی حاوی تمام مواد مغذی مورد نیاز سگ و گربه. از مکمل­های معدنی، ویتامینه و اسیدهای چرب زیر نظر دامپزشک استفاده کنید یا برای حیوان خود غذای تجاری با کیفیت تهیه نمایید.

2.  تشویق حیوان برای ورزش و بازی؛ به یاد داشته باشید که اجداد حیوانات خانگی ما وحشی بودند و برای شکار آمادگی و مهارت داشتند، به معنای دیگر، سگ و گربه برای فعالیت زیاد خلق شده­اند. وضعیت مسکن شما به هرصورتی که هست، با کمی خلاقیت سعی کنید امکان فعال بودن حیوان خانگی خود را فراهم کنید.

3. برنامه منظم واکسیناسیون و برنامه ضد انگل از ملزومات کمک به سیستم ایمنی است.

کلیه حقوق و امتیازات این مقاله متعلق به شرکت صنایع کیارام میباشد. باز نشر این مقاله در صورت ایجاد لینک مستقیم به این صفحه بلا مانع میباشد.